مقاومت ضد میکروبی

 

 

مقاوم شدن میکروب ها در برابر داروهای ضد میکروبی را مقاومت ضد میکروبی می نامند. به این ترتیب داروهایی مثل آنتی بیوتیک ها یا ضد ویروس ها بر میکروب های مقاوم شده که می توانند باکتری ها ،ویروس ها و برخی از انگل ها باشند، بی تاثیر می گردند. این پدیده باعث می گردد تا داروهای متداول برضد عفونت ها موثر نباشند و عفونت نه تنها در شخص مبتلا باقی بماند بلکه به دیگران نیز سرایت کند.علت این پیش آمد استفاده زیاد و یا غلط از داروهای ضد میکروبی است. تجویز آنتی بیوتیک نامناسب از سوی پزشک یا درست مصرف نکردن آن توسط بیمار هر دو از عوامل مهم بروز این پدیده هستند.خودداری از استفاده از داروهای ضد میکروبی، بدون تجویز پزشک، استفاده کامل از داروی تجویزی و نیمه تمام رها نکردن آن و مصرف نکردن   داروهای تاریخ گذشته، کارهایی است که بیماران و مردم عادی می توانند برای مبارزه با مقاومت ضد میکروبی انجام دهند.

مقاومت ضد میکروبی ، نگرانی جهانی

§ مقاومت در برابر آنتی بیوتیک به بزرگترین تهدید سلامت جهانی و امنیت غذایی تبدیل شده است.

§ مقاومت در برابر آنتی بیوتیک تمام افراد جهان را با هر سنی تهدید می کند

§ درمان بیماری های عفونی مانند سل و ذات الریه بر اثر افزایش مقامت نسبت به آنتی بیوتیک بسیار دشوار تر از قبل شده است.

§ مقاومت در برابر آنتی بیوتیکی یکی از مهمترین دلایل بستری طولانی مدت در بیمارستان است و بودجه سنگینی را به بیمار و جامعه تحمیل می کند.

§ یک مطالعه جدید نشان می دهد عفونت های مقاوم در برابر دارو در حال افزایش هستند و پیش بینی می شود که قربانیان آن روز به روز افزایش یابد و تعداد مرگ و میر ناشی از آن در سال ۲۰۵۰ میلادی، بیشتر از سرطان باشد.
ایکولای (E. coli)، مالاریا و سل در سال جاری حدود ۷۰۰ هزار قربانی داشتند که در صورت عدم درمان و اتخاذ راهکارهای موثر، این آمار به ۱۰ میلیون نفر می رسید.

§ عفونت های مقاوم در برابر دارو نه تنها بیماران بیشتری را به سمت مرگ هدایت می کند؛ بلکه در سطح جهانی هزینه ای حدود ۱۰۰ تریلیون دلار دربرخواهد داشت.

§ آنتی بیوتیک های استفاده شده در شاخه کشاورزی، عامل اصلی این معضل است.

§ در بسیاری از کشورها، آنتی بیوتیک های استفاده شده در حیوانات، بیشتر از انسان است.

§ ضایعات شرکت های تولید کننده داروهای ضد میکروبی که اغلب وارد آب می شوند نیز یکی دیگر از معضلات جدی در این زمینه است.

§ مقاومت میکروب ها به داروها می تواند باعث موفقیت آمیز نبودن درمان های متداول و در مواردی مرگ بیماران شود.

§ با طولانی شدن مدت بیماری، شانس سرایت گونه های مقاوم شده میکروب ها به دیگران افزایش می یابد.

§ بسیاری از بیماری ها که با کشف و توسعه داروهای ضدمیکروبی به کنترل در آمده بودند، می توانند سلامت بشر را دوباره به خطر بیاندازند.

§ وقتی داروهای متداول بی اثر شوند، درمان های جایگزین، اغلب طولانی تر و بسیار گران تر خواهند بود. به این ترتیب هزینه های درمانی سنگین تری بر فرد و جامعه تحمیل می شود.

§ با از دست رفتن تاثیر این چنین دارو هایی، دستاوردهای پزشکی مدرن مانند پیوند اعضا، درمان های سرطان و جراحی های بزرگ نیز در خطر می افتند زیرا بدون داروهای ضد میکروبی هیچ یک از این درمان ها امکان پذیر نیستند.

§ بالا رفتن درصد عفونت هایی که برای درمان نیازمند بستری بیمار در بیمارستان هستند، به علت مقاومت میکروب ها به داروهایی مانند وانکومایسین به وجود آمده است.

§ با در دسترس قرار گرفتن داروهای ضد ویروس نگرانی مسئولین بهداشتی در مورد مقاومت ویروس ایدز به این گونه داروها و پیچیده تر شدن کنترل این بیماری افزایش یافته است.

مهمترین راهکارهای مقابله با معضل باکتری های مقاوم به آنتی بیوتیک

§ افزایش اطلاعات در زمینه بیماری ها، درمان های رایج و اثر بخشی داروها
برای اولین قدم باید اطلاعات دقیقی در مورد درمان های رایج و اثر بخشی آن به دست آورد تا بتوان موارد نابجای استفاده از آنتی بیوتیک را تشخیص داد؛ زیرا همانطور که گفته شد، مصرف نابجا یا خود سرانه آنتی بیوتیک، مهمترین علت مقاومت نسبت به آنتی بیوتیک است.

§ توقف استفاده از آنتی بیوتیک در مزارع و دامداری ها
استفاده از آنتی بیوتیک در مزارع و دامداری ها، یکی از مهمترین روش های انتقال به انسان است. در بسیاری از کشورها راهکارهایی برای جلوگیری از آنتی بیوتیک در مزارع، دامداری ها و حوضچه های پرورش ماهی صورت گرفته است.

§ عدم تجویز آنتی بیوتیک در بیماری های انگلی، قارچی و ویروسی

§ استفاده از دوره کامل آنتی بیوتیک

§ توسعه داروهای مختلف

آینده ای پر بیماری در انتظار ماست!

تلاشی جهانی، همگانی و فوری در میان همه افراد و نهاد های جامعه لازم است تا بر مشکل رو به رشد مقاومت ضدمیکروبی پیروز شویم. روشن است که نقش مردم عادی، پدر و مادرها و آموزگاران در این تلاش جهانی برای رهانیدن جهان از آینده ای که در آن فرزندان مان با بیماری های درمان ناپذیر دست به گریبان خواهند بود، بسیار مهم است.    

عوامل مختلفی در افزایش مقاومت میکروبی نسبت به آنتی بیوتیک تاثیرگذار است که مصرف خودسرانه دارو، تجویز بی مورد دارو توسط برخی پزشکان، ارایه بی مورد و بدون نسخه آنتی بیوتیک در داروخانه ها و استفاده از این دارو در دام ها از جمله گوشت و مرغ و برخی موادغذایی دیگر از جمله مهم ترین علل این مساله است. شناسایی علایم مصرف بی رویه داروهای ضدمیکروبی، پایش مقاومت میکروبی در کشور، پایش مصرف داروهای ضدمیکروبی، ترویج استفاده مناسب از این داروها، استانداردسازی تست های تشخیص ثبت موارد ابتلا به عفونت های ناشی از مقاومت به آنتی بیوتیک و جلوگیری از همگرایی بیماری های عفونی در کشور از دیگر موارد این برنامه است.