ایمپلنت دندان جایگزین ریشه های دندان می شود. ایمپلنت ها یک پایه قوی برای دندان دائمی (ثابت) یا قابل جابجایی ایجاد می کنند که با دندان های طبیعی شما سازگاری دارند. ایمپلنت دندان از جنس تیتانیوم خالص است که با بدن انسان سازگاری دارد. شکل آن به صورت میله باریکی است که درون استخوان فک قرار داده می شود. گفته می شود که امروزه ایمپلنت دندان بهترین جایگزین برای دندان های از دست رفته است. نکته قابل توجه در مورد آن این است که اگر پس از قرار گرفتن در فک به طور صحیح از آن نگهداری شود، ماندگاری بسیار بالایی خواهد داشت.
انواع ایمپلنت دندان کدامند؟ و از آن چه استفاده هایی می شود؟
دو نوع مختلف وجود داشته است:
- اندوستیال (endosteal)
- ساب‌پریوستیال (subperiosteal)
ایمپلنت اندوستیال به ایمپلنتی گفته می شود که درون استخوان قرار می گیرد، اما ساب‌پریوستیال ایمپلنتی است که روی استخوان آرواره و زیر بافت لثه قرار داده می شود. امروزه دیگر از ایمپلنت های ساب‌پریوستیال استفاده نمی شود زیرا در مقایسه با ایمپلنت های اندوستیال در بلند مدت نتایج ضعیف تری داشته اند و استحکام کمتری دارند.
ایمپلنت برای چه کسانی مناسب نیست و ناموفق خواهد بود
- در صورتی که سابقه انجام شیمی درمانی یا رادیوتراپی را دارید یا اینکه در حال حاضر این درمانها را انجام می دهید، باید بدانید که احتمال موفقیت درمان کمتری دارید.
موارد خاص پزشکی مانند ابتلا به پوکی استخوان و بیماریهای مانند آن هنوز اطمینانی حاصل نشده است و تاثیر آن در کارکرد و ماندگاری آن مشخص نیست. - برای انجام این جراحی سلامت لثه فرد مراجعه کننده بسیار مهم است و علاوه بر آن باید استخوانهای فک قدرت و انسجام کافی برای نگهداری آن را داشته باشند.
- در بسیاری از موارد اگر متقاضی از دخانیاتی مانند سیگار استفاده کند، دندانپزشک از درمان خودداری می کند، زیرا استفاده از این مواد حتی سیگار باعث کاهش امکان موفقیت درمان می شود.
- در صورتی که بخواهید تمام دندانها را به روش کاشت دندان جایگزین کنید، در فک بالا به شش تا هشت و در فک پایین به چهار تا شش ایمپلنت نیاز خواهید داشت.
- رعایت بهداشت عمومی دهان و دندان در بالا بردن عمر ایمپلنت تاثیر بسیاری دارد. ایمپلنتها طرح لبخند را بهبود بسیاری می بخشند.
- در صورت استفاده از داروهایی که در آنها از مشتقات بیس فسفونات استفاده شده است، توصیه می شود که از این درمان استفاده نکنید.
مراحل مراقبت و انجام ایمپلنت دندان
- پیش از انجام عمل باید پوسیدگی دندان ها بررسی و رفع شود.
- برای قرارگیری ایمپلنت در دهان انجام حداقل یک جراحی ضروری است. در این جراحی که به کاشت دندان نیز شهرت دارد، ایمپلنت در استخوان فک گذاشته می شود.
- در چند ماه بعد از انجام جراحی پین تیتانیومی با استخوان فک ادغام می شود.
- پس از مدتی و با مطمئن بودن از ادغام مناسب ایمپلنت و استخوان دندان، متخصص معالج می تواند از ایمپلنتها به عنوان بیس استفاده کند و پروتز دندان را بر روی آنها نصب کند.
متخصصی که برای این کار انتخاب می کنید، باید از استانداردهایی پیروی کند که هم توسط مراجع علمی و هم مراجع قانونی تایید شده باشد.
قبل از جراحی ایمپلنت دندان
- دندانپزشک معالج پیش از انجام هر کاری به مراجعه کننده توضیح می دهد که چگونه برای درمان آماده شود.
- تشکیل پرونده دندانپزشکی، قبل از انجام هر درمانی پرسشنامه ای راجع به شرایط پزشکی خاص در اختیار شما قرار خواهد گرفت، لطفا آنرا کامل و دقیق پر کنید و اگر مطلب مهمی وجود دارد که در پرسشنامه نیست حتما آنرا با دندانپزشک خود در میان بگذارید. میزان موفقیت آن با در نظر گرفتن و انجام دقیق همه این مراحل درمان برای بسیاری از افراد بدون خطر خاصی، بالا خواهد بود.
- قبل از انجام عمل نیاز به معاینه لثه ها و اطمینان یافتن از سلامتی کامل آنها وجود دارد، همچنین هر گونه عفونت یا پوسیدگی در لثه و دندانهای مجاور محل قرار گیری ایمپلنت نیز باید به طور کامل درمان شود.
- بعد از اطمینان از سلامت کامل بافتهای دهانی ناحیه جراحی و اطراف آن نیاز به تهیه یک اسکن رادیوگرافی مخصوص ایمپلنت (اصطلاحا CBCT یا DVT نامیده میشود) از محل میباشد که توسط مراکز رادیولوژی تخصصی فک و صورت قابل تهیه است.این اسکن معمولا به همراه یک ریپورت و CD تهیه میشود.
- دندانپزشک به کمک آنها ارتفاع و ضخامت استخوان و نیز سایر موارد مهم مانند محل عبور اعصاب مهم، سینوس ها و … را بررسی میکند و بهترین سایز و محل قرار گیری ایمپلنت دندان را مشخص میکند.
- آخرین مسئله ای که قبل از جراحی ایمپلنت دندان باید مورد توجه قرار گیرد اینست که در شرایط پزشکی خاص ( فشار خون بالا، سابقه سکته قلبی یا مغزی ، سابقه پیوند عضو و …) گاهی نیاز به دریافت داروی خاص یا تغییر در دوز داروهای دریافتی فعلی بیمار وجود دارد و در مواردی که شخص به دلیل بیماری زمینه ای (مثل مشکلات قلبی) تحت نظر پزشک دیگری قرار دارد نیاز به مشورت با پزشک مربوطه نیز وجود دارد.
فرآیند عمل جراحی ایمپلنت دندان
مدت زمان انجام عمل به تعداد و همچنین پیچیدگی شرایط عمل بستگی دارد. ممکن است چند ایمپلنت دندان در یک عمل جراحی قرار داده شود در این حالت زمان عمل طولانی تر خواهد شد.
- این جراحی معمولا تحت بی حسی موضعی انجام میشود در این حالت درد کاملا در دهان شما ازبین میرود و میتوانید در حین عمل بیدار بمانید. ممکن است از یک آرام بخش استفاده کنید تا در طول عمل اضطرابتان ازبین برود و یه شما کمک میکند آرام باشید.
- بعد از اینکه لثه کاملا بیحس شد. دندانپزشک یک برش در لثه شما زده و یک سوراخ کوچک در استخوان فکتان ایجاد میکند و در این سوراخ قرار داده میشود.
در شرایط خاصی میتوان کشیدن دندان آسیب دیده و جایگزاری ایمپلنت را طی یک جلسه جراحی انجام داد که همیشه قابل انجام نیست. اگر این حالت قابل انجام نباشد دندانپزشک ایمپلنت چند ماه (فک بالا ٣-۶ ماه و فک پایین ٢-۴ ماه) بعد از کشیدن دندان قرار میدهد تا استخوان فک زمان کافی برای ترمیم خود داشته باشد به این حالت “ایمپلنت تاخیری” گفته میشود. در موارد نادر ممکن است نیاز باشد که عمل تحت بیهوشی انجام شود که در اینصورت عمل باید در مراکز خاص با تجهیزات خاص برای شما انجام شود در این صورت به طور کامل بیهوش میشوید ودر طول عمل خواب خواهید بود.
ایمپلنت دندان فوری و تاخیری میتواند طی یک یا دو مرحله قرار داده شود
در روش یک مرحله ای میله و اتصالاتی که بین پروتز و ایمپلنت متصل میشوند همزمان قرار داده میشوند و بعد از پایان جراحی ضمائم آن در دهان قابل مشاهده است.
در روش دو مرحله ای ابتدا میله آن در زیر لثه جایگذاری میشود (شما آن را در دهان خود نمی بینید) و مدتی (حدودا دو تا سه ماه) برای بهبود کامل لثه و استخوان صبر میکنیم.
بعد از گذشت زمان طی یک جراحی دیگر که جراحی بسیار سبکتری خواهد بود اتصالات به آن متصل خواهد شد.
در هر دو شیوه پس از گذشت دو تا چهار ماه از جراحی اولیه پروتز نهایی آماده و تحویل خواهد شد. در طول این زمان امکان ساخت انواع پروتز شامل موقت، ثابت یا متحرک بسته به شرایط وجود دارد که میتواند طی این دوران گذار مشکلاتی همانند جویدن غذا و زیبایی که در اثر از دست رفتن دندان ایجاد شده را تا حدودی بهبود ببخشد.
تهیه و تنظیم :
نشاط خسروی – میکروبیولوژیست
منبع:
انجمن دندان پزشکان ایران
