18 فروردین سال 1402 هفته جهانی سلامت شروع می شود و شعار امسال “سلامت برای همه” است که شامل دسترسی برابر به خدمات بهداشتی با کیفیت خوب در تمام مناطق با ریسک مالی محدود یا بدون خطر است.
هفتم آوریل به عنوان روز جهانی بهداشت همزمان با سالگرد تاسیس سازمان جهانی بهداشت (WHO) می‌باشد.
هر روز از این هفته به یک موضوع مهم اختصاص دارد. در ادامه، سوژه هر روز را بررسی می‌کنیم.
سازمان جهانی بهداشت (WHO) هر ساله بر یک نگرانی خاص برای سلامت عمومی تمرکز می‌کند که طی آن سازمان‌های مختلف مراقبت‌های بهداشتی – چه ملی و چه بین‌المللی مطرح می‌شوند و برای نگرانی‌های بهداشتی مختلفی که سراسر جهان را فرا گرفته تلاش می‌کنند.
از 18 تا 24 فروردین هر روز به یک سوژه اختصاص دارد که نیاز است به یک آگاهی جمعی از آن مسئله برسیم:
- 18 فروردین: جامعه (Community)
- 19 فروردین: پیشگیری از خشونت (Violence Prevention)
- 20 فروردین: سلامت باروری و جنسی (Reproductive and Sexual Health)
- 21 فروردین: سلامت روان (Food and Nutrition)
- 22 فروردین: بهداشت روستایی (Rural health)
- 23 فروردین: دسترسی (Accessibility)
- 24 فروردین: غذا و تغذیه (Food and Nutrition)
جامعه:
افرادی که احساس حمایت، ارتباط و مشارکت بیشتری در محیط زندگی خود دارند، ممکن است طولانی‌تر زندگی کنند، به استرس واکنش بهتری نشان دهند و سیستم ایمنی قوی‌تری نسبت به افرادی که از جامعه خود جدا هستند، داشته باشند.
نیروی کار بهداشت عمومی باید دارای مهارت‌ها و دانش در زمینه‌هایی مانند سیاست‌گذاری، ارتباطات و تجزیه و تحلیل داده‌ها در بین رشته‌ها باشد. برنامه‌های محله محور مانند دسترسی به پارک ها و محیط های عمومی نه تنها دسترسی به غذاهای مغذی را بهبود می‌بخشد، بلکه حمایت اجتماعی و رفاه عاطفی را نیز پرورش می‌دهد. افزودن عناصری مانند پیاده‌روها، پارک‌ها، کتابخانه‌ها یا مسیرهای دوچرخه‌سواری به محله‌ها باعث افزایش فعالیت بدنی و کاهش اثرات منفی آلودگی هوا بر سلامتی را کاهش می‌دهد. تلاش های ساختار های اجتماعی باید مسکن، آموزش، غذا، حمل و نقل و محیط زیست را برای حمایت از برابری، تاب آوری و سلامت در سطح فردی و اجتماعی بهبود بخشد.
در طول پاندمی کرونا ارتباط اجتماعی ما دچار چالش های جدی شده است و این روز از هفته سلامت زمان خوبیست که روی ارتباطات خودمان کار کنیم تا در نهایت در زندگی همگان تاثیر بگذارد.
پیشگیری از خشونت:
سال گذشته ۵۸۶ هزار و ۲۸۳ مصدوم ناشی از نزاع (نزاع‌های خیابانی و خانگی) به مراکز پزشکی قانونی سراسر کشور مراجعه کردند. از این تعداد مراجعه‌کننده، ۳۹۱ هزار و ۶۲۵ نفر مرد و ۱۹۴ هزار و ۶۵۸ نفر زن بودند.
به گفته همشهری آنلاین نزاع و درگیری‌های خیابانی و خانوادگی، بخش چشمگیری از ارجاعات روزانه‌ی واحدهای معاینات بالینیِ مراکز پزشکی قانونی سراسر کشور را به خود اختصاص می‌دهند. طبق آمارهای سازمان پزشکی قانونی، بیش از ۳۰ درصد از کل ارجاعات این بخش مربوط به آسیب‌دیدگان نزاع‌ها است که رقمی قابل‌توجه محسوب می‌شود؛ یعنی حدود ۳۰ درصد از کل معاینات سال ۱۴۰۰!
این آمار‌ها زنگ خطری برای ایرانیان است و نیاز آگاهی‌بخشی و سیاست‌گذاری های کارآمد در پیشگیری از خشونت دیده می‌شود.
سلامت باروری و جنسی:
در کشور ما، امر جنسی یک تابو محسوب و از سخن گفتن درباره آن پرهیز می‌شود، افراد مبتلا به بیماری های جنسی صرفاً در موارد حاد به پزشک مراجعه می‌کنند که این موضوع بسیار جدیست.
این مسئله در کنار ضعف فرهنگی عمومی، وضعیتی نگران کننده را پدید می‌آورد. فقدان نگاه جامع به آسیب‌های جنسی در پژوهش‌های ملی، در عرصه سیاست‌گذاری کاملاً مشخص است؛ به گونه ای که در سال های اخیر علی رغم افزایش آسیب‌های جنسی، نهادهای متولی، سیاست خاصی را لحاظ نکرده‌اند.
از جمله سیاست‌های کشور‌هایی مثل آمریکا و چین جرم انگاری انواع آسیب‌های جنسی، تلاش برای جلوگیری از بارداری‌های ناخواسته نوجوانان،تلاش برای آموزش جنسی مناسب و… می‌باشد.
این روز از هفته سلامت می‌تواند تلنگری برای نهاد های قانون گذار باشد که سیاست‌های مناسبی برای دغدغه ی موجود اتخاذ کنند.
سلامت روان:
می‌دانستید در ایران به ازای هر 45 هزار نفر یه روانپزشک داریم؟!
این در حالیست که مطالعات در دنیا نشان می‌دهد در کشورهای با درآمد متوسط ۷۵ درصد افراد دارای اختلال روانی مانند افسردگی و اضطراب از خدمات درمانی استفاده نمی‌کنند. این میزان یک رقم جهانی است و در ایران نیز بین ۶۶ تا ۷۵ درصد افراد دارای اختلال روانی برای درمان به روانپزشکان، روانشناسان و متخصصان سلامت روان مراجعه نمی‌کنند.
از نشانه های مشکلات سلامت روان:
- احساس اضطراب یا نگرانی
- افت عملکرد
- تغییرات در خلق وخو
- افزایش حساسیت
- ساکت و گوشه گیر شدن
- مشکلات خواب
- احساس گناه یا بی ارزشی
بهداشت روستایی:
در حوزه محیط زیست، تجمع زباله‌ها، دفع نامناسب آن ونبود مکانی برای دفع بهداشتی زباله‌ها در سطح شهرستان باعث به وجود آمدن مشکلاتی نظیر بوی بد، بیماری، هجوم حشرات و… در شهرها وروستاها شده است و برای دفع بهتر آن باید چاره‌ای اندیشید.
و اما در حوزه آموزش و پرورش تحقیقات نشان می دهد که آموزش حرفه‌ای برای بزرگسالان و دانش آموزان دبیرستانی به تقویت نیروی کار بهداشتی موجود در جوامع روستایی کمک می کند و ساکنان را در مسیر موفقیت و بهبود جوامع خود قرار می‌دهد. مراقبت های بهداشتی مبتنی بر مدرسه و برنامه های پیشگیری از ترک تحصیل نیز به دانش آموزان دبیرستانی کمک می‌کند تا به موفقیت تحصیلی برسند.
یکی از معمول ترین علل ترک تحصیل دانش آموزان فقر اقتصادیست و کودکان ونوجوانان زیادی هستند که بدلیل فقر و تنگدستی خانواده های خود به ناچار نان آور خانه شده و به جای اینکه هزینه‌ای بر هزینه های خانواده خود بیفزایند با درآمد هر چند کم به خانواده خود کمک می‌کنند.
دسترسی:
برای حرکت به سمت برابری سلامت، بسیار مهم است که تشخیص دهیم افراد دارای معلولیت با نابرابری‌های بهداشتی روبرو هستند. از هر سه بزرگسال دارای معلولیت، یک نفر ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی اولیه ندارد و از هر سه بزرگسال معلول، یک نفر به دلیل هزینه های مالی، نیازهای مراقبت های بهداشتی برآورده نشده دارد.
معاون درمان وزارت بهداشت با تاکید بر تلاش برای کاهش محرومیت در کشور، از برنامه‌ریزی برای توسعه عدالت محوری در مناطق محروم کشور تا سال ۱۴۰۴ و ایجاد زمینه‌های دسترسی عادلانه مردم این مناطق به خدمات حوزه سلامت خبر داد.
غذا و تغذیه:
غذا یکی از اجزاء اساسی و ضروری حفظ سلامت و از ابعاد مهم رفاه فردی و اجتماعی شامل امنیت غذایی و کیفیت زندگی است اما کشور های زیادی دچار بحران جدی هستند که نگاه جهانی باید به طور ویژه ای بر روی آنها باشد.
در سراسر جهان، 828 میلیون نفر بدون غذای کافی و50 میلیون نفر با سطح اضطراری گرسنگی مواجه اند.
همچنین پاندمی کووید-19 با ایجاد اختلال در تولید، تجارت و اقتصاد و معیشت میلیون‌ها نفر را به ناامنی غذایی سوق داده و میلیون‌ها نفر را بیکار کرده است به همین علت نیاز هست در این روز از هفته سلامت به دنبال راهکارهایی باشیم تا امنیت غذایی همه ی مردم جهان فراهم شود.
