میکروچیپ یا چیپ کوچک، یک تکنولوژی الکترونیکی است که در ابعاد بسیار کوچک و با استفاده از تراشه‌های نیمه‌رسانا ساخته می‌شود. این تراشه‌ها شامل انواع مدارهای الکترونیکی می‌باشند که دارای تعداد زیادی ترانزیستور و قطعات الکترونیکی دیگر هستند.
میکروچیپ‌ها در انواع زیادی از دستگاه‌ها و سیستم‌ها استفاده می‌شوند. آنها می‌توانند در تلفن همراه، کامپیوترها، تلویزیون‌ها، دستگاه‌های پزشکی، خودروها و بسیاری از دستگاه‌های دیگر یافت شوند. همچنین، میکروچیپ‌ها در کارت‌های هوشمند، کارت بانکی، کارت شناسایی، تگ‌های RFID و سیستم‌های امنیتی نیز استفاده می‌شوند.
با اینکه اندازه میکروچیپ‌ها بسیار کوچک است، اما توانایی پردازش و ذخیره اطلاعات بالایی دارند. آنها قابلیت ارسال و دریافت اطلاعات را نیز دارا می‌باشند.
میکروچیپ‌ها به عنوان اجزای کلیدی در تکنولوژی الکترونیکی و کامپیوتری به کار می‌روند و نقش مهمی در توسعه و پیشرفت صنایع مختلف دارند؛ همچنین در کاربردهای پزشکی نقش مهمی دارند و بهبود‌های قابل توجهی در تشخیص، درمان، پیشگیری و مراقبت پزشکی ایجاد کرده‌اند.
نقش مهم میکروچیپ در برخی از کاربردهای پزشکی را بررسی می‌کنیم:
- تشخیص بیماری‌ها: میکروچیپ‌ها می‌توانند در تشخیص بیماری‌ها و نشانگرهای بیماری‌ها مانند آنتی‌ژن‌ها، آنتی‌بادی‌ها و ژن‌ها کاربرد داشته باشند. به عنوان مثال، میکروچیپ‌ها در تشخیص سریع و دقیق بیماری‌های مانند سرطان، بیماری‌های عفونی و بیماری‌های ژنتیکی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- داروسازی دقیق: میکروچیپ‌ها می‌توانند در تحریک دقیق و کنترل داروها در بدن استفاده شوند. با استفاده از میکروچیپ‌ها، داروها می‌توانند به صورت دقیق در نقاط مورد نیاز تزریق شوند و درمان بیماری‌ها را بهبود بخشند. همچنین، میکروچیپ‌ها می‌توانند در تحریک عصبی، کنترل درد و مراقبت پس از عمل جراحی نیز استفاده شوند.
- پیشگیری و مراقبت سلامت: میکروچیپ‌ها می‌توانند در نظارت و پیشگیری از بیماری‌ها و مراقبت سلامت فردی کاربرد داشته باشند. به عنوان مثال، میکروچیپ‌ها می‌توانند در ردیابی و مدیریت بیماری‌های مزمن مانند دیابت، بیماری‌های قلبی و عروقی و بیماری‌های تنفسی مورد استفاده قرار گیرند. اخيراً در دانشگاه بوستون امريکا يک لوزالمعده مصنوعی ساخته شده که شامل يک تراشه بسيار کوچک تعبيه شده روی يک سوزن است و می‌تواند با برنامه‌های اسمارت‌فون برای مانيتور سطح قند خون و بيماری ديابت در ارتباط باشد. همچنين، دانشمندانی در شهر لندن، مدارهايی در اندازه يک کپسول و قابل بلعيدن طراحي می کنند تا بتوانند سطح چربی خون افراد چاق را کنترل و گزارش کنند. اين مدارها ميتوانند مواد ژنتيکی توليد کنند تا فرد چاق احساس «سيری کامل» کند و کمتر بخورد. اين پوشيدنی‌های کاشتنی می‌توانند جايگزين عمل‌های جراحی امروزی يا انواع درمان‌های وحشتناک چاقی شوند. در حوزه‌هاي ديگر پزشکي نيز انواع کاشتنی‌های درماني مورد استفاده قرار می‌گيرند.
- پیگیری و مانیتورینگ: میکروچیپ‌ها می‌توانند در پیگیری و مانیتورینگ وضعیت بیماران و نشانگرهای حیاتی مانند ضربان قلب، فشار خون، سطح قند خون و سایر پارامترهای بیماری‌ها استفاده شوند. این اطلاعات می‌توانند به پزشکان کمک کنند تا وضعیت بیماران را پیگیری و درمان مناسب را ارائه دهند. در حال حاضر، انواعی از تجهيزات کاشتنی هستند که در بدن انسان به کار گرفته می‌شوند تا به طور مستقيم با يک گوشی تلفن همراه برای نظارت بر مراحل درمانی بيمار در ارتباط باشند. برنامه‌های نصب شده روی اين اسمارت‌فون‌ها می‌توانند علائم حياتی بيمار و ساير علايم فيزيکی و بيولوژيکی انسان را رصد و گزارش کنند.
- پروتزهای پزشکی: میکروچیپ‌ها در پروتزهای پزشکی مانند پروتز قلب، پروتز شنوایی و پروتز حرکتی استفاده می‌شوند. این پروتزها می‌توانند با استفاده از میکروچیپ‌ها کنترل شوند و عملکرد بهتری داشته باشند.
در سال‌های اخير پيشرفت‌های قابل توجهی در زمينه فناوری ريزتراشه‌ها به وجود آمده است؛ پيشرفت‌هايی که به لحاظ علمی، افق‌های تازه‌ای را پيش روی بشريت قرار داده‌اند. ميکروچيپ يا ريزتراشه قابل کاشت انسانی، در حقيقت يک مدار مجتمع شناسايی کننده يا انتقال دهنده RFID است که با روکش شيشه سيليکات پوشانده شده و در بدن انسان‌های عادی يا بيماران کاشته می‌شود. اين ريزتراشه‌های قابل کاشت يا کاشتنی (Microchip Implants) داراي شماره شناسه هستند که با استفاده از آن به منابع اطلاعاتی خارجی مانند بانک‌های اطلاعاتی متصل می‌شوند. تعيين هويت، تاريخچه پزشکی، تاريخچه مصرف داروها، مقدار داروهايی که بيمار مصرف می‌کند، اطلاعات مربوط به حساسيت‌ها و ديگر داده‌های فردی از جمله محتوای قرار گرفته در اين ريزتراشه‌ها هستند.
اما اگر کمی به عقب باز گرديم، مشاهده می کنيم که فلسفه طراحی و به کارگيری ريزتراشه‌ها، فناوری جديدی به شمار نمی‌رود. در حقيقت، ريزتراشه‌ها در طيف گسترده‌ای از دستگاه‌های امروزی استفاده می‌شوند. آنها از فناوری RFID(سامانه شناسايی با امواج راديويی) استفاده می‌کنند. فناوری RFID اين توانايی را به شما می‌دهد تا درب ماشين، قفل درب‌های اتاق هتل و اداره خود را باز کرده يا مانند کارت‌های اعتباری و هديه برای خريد محصولات مورد نياز از آنها استفاده کنيد. زمانی که يک ريزتراشه زير پوست قرار می گيرد، نه تنها اين توانايی را دارد تا چنين فرآيندهايی را به خوبی سازمان‌دهی کند بلکه می‌تواند جايگزين پاسپورت و ديگر اطلاعات حساس مانند شماره منحصربه فرد شخصی (Personal ID) شود.
به طور مثال، اگر فردی در سانحه‌ای مجروح شد، همه اطلاعات فردی او از طريق يک اسکن ساده در اختيار بيمارستان قرار خواهد گرفت. اطلاعاتی مانند سابقه پزشکي، گروه خوني، آلرژی‌ها و شماره تماس اضطراری از جمله اين اطلاعات هستند.
امروزه مشکل استفاده از تراشه نصب شونده در بدن بسيار محدود شده است و در آینده ای نزدیک استفاده از آن در زمینه پزشکی پیشرفت زیادی خواهد داشت.
